2022 Yılı Yüzey Araştırmaları

T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün 18/08/2022 Tarih ve YA010710-2022 Sayılı Yazısı’na istinaden “Aspendos Antik Kenti ve Territoryumu Yüzey Araştırması” 13-27 Eylül tarihleri arasında yapılması uygun görülmüştür.

Çalışmalara, Kocaeli Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü uzmanlarından Tayfun Ok’un araştırma temsilcisi olarak katılımıyla 13 Eylül Salı günü başlanmıştır. Araştırma başlangıcında öncelikli olarak ilgili kamu kurumları ve alt birimleri ziyaret edilerek resmî görüşmeler yapılmıştır.

Projesi sahası, Antalya İli, Manavgat İlçesine bağlı Kısalar Mahallesi sınırları içerisinde kalan  ve yöre halkı tarafından Çanaklı Tepe ve Aktaş Mevkii olarak adlandırılan iki bölgede çalışılmıştır. Çanaklı Tepe Sarısu ile Karaöz akarsuları arasında kalan bölüm olup, Aktaş Mevkii ise Karaöz akarsuyunun hemen doğusundadır. Bahsi geçen bu iki alanda, seramik buluntularının yardımıyla Geç Antik Dönem’e tarihlendirilen Çömlekçiler Mahallesi tespit edilmiştir.

Multidisipliner nitelikli yüzey araştırma projemiz kapsamındaki belgeleme işlemlerinde; gerek Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) aygıtları kullanılarak, gerekse hava fotoğrafları yardımıyla haritalandırma uygulamaları yapılarak söz konusu arazinin sanal karelajlara bölünmesi planlanmıştır. Dolayısıyla Bakanlığımızın ekli izin yazısındaki kriterlerle bağdaşan, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün “İnsansız Hava Aracı Sistemleri Talimatı”na uygun olarak, IHA01-IHA1 sınıfına ait bir aracın kullanımı için Kaymakamlığa gerekli izin başvurusu yapılmıştır. Kaymakamlığın uygun görüşüyle alt bağlı birimler (Manavgat İlçe Emniyet Müdürlüğü ve Manavgat İlçe Jandarma Komutanlığı) haberdar edilmiş olup, aynı gün içerisinde söz konusu kolluk kuvvetlerinin merkezlerine gidilerek görüşmeler gerçekleştirilmiştir.

Resmi kurumlara yapılan ziyaretlerin ardından arazi çalışmalarına geçilmeden harita üzerinde yoğun yüzey araştırması (intensive survey) gerçekleştirilecek bölgenin topografik düzlemine oturacak şekilde gridlenerek karelajlara bölünmesi hakkında ön değerlendirmeler yapılmıştır. 1/25000’lik haritada Çanaklı Tepe adlandırmasıyla işaretlenen yer, çıkış noktası olarak belirlenmiştir. Araştırma kapsamında kalan bu mahâl, I. Derece Arkeolojik Sit statüsüyle daha önce tescillenmiştir.

Yukarıda bahsi geçen Çanaklı Tepe’nin kıyıya yakın kesiminde, açılan toprak yolun çevresindeki atıl tarlalarda ön keşif çalışması gerçekleştirilmiştir. Yüzeydeki buluntu yayılımı etüt edilmeye çalışılmış, bahsi geçen toprak yolun antik limana yakın yönünde keramik eserlerinin miktarındaki yoğun artış kaydedilmiştir. Buradaki yoğunluğun, yolun açılması esnasında ortaya çıkan seramiklerin kenardaki boşluğa atılması neticesinde öbek halini almasından kaynaklandığı kanısına varılmıştır. Buradan hareketle, araştırmanın ilk gridi doğu-batı aksında 10×10 m ölçülerinde tasarlanmıştır. 1. gridin haricinde bu noktadan başlayarak diğer karelajların muntazam bir biçimde oturtulması amacıyla, cors cihazı ile belirli yerlere poligon noktaları atılmıştır. Böylelikle sonraki ölçümlerin sağlıklı bir zeminde yürütülerek, gridlerin simetrik şekilde arttırılması hedeflenmiştir.

Yoğun yüzey araştırması yönteminin gereklilikleri uyarınca karelaj planmasının altyapısı için kadastral ölçümler temin edilmiştir. Bu çalışmaların sonucunda kuzey-güney aksında 110 m, doğu-batı aksında 150 m’lik alanın, cors ile ölçüleri alınmış ve insansız hava aracı ile ortofotosu çıkarılmıştır. Atölyelere ait izlerin saptandığı tarlalara paralel uzanan yol hattı boyunca birbirini diagonal olarak gören noktalardan koordinatlar alınmış ve hata payı en aza indirgenecek şekilde Netcad ortamında sayısal veriye dönüştürülmüştür.

Çalışmalar kapsamında Çanaklı Tepe’nin kuzeyinde bulunan yapılar da incelenerek kayıt altına alınmıştır.

 

 

EKİP LİSTESİ

ADI	SOYADI	ÜNVANI	GÖREVİ
Mustafa	BİLGİN	Dr. Öğr. Üyesi	Araştırma Başkanı
İnan	KOPÇUK	Arş. Gör.	Heyet Üyesi
Esen	KAYA	Dr. Öğr. Üyesi	Heyet Üyesi
Ümüt Emrah	KURT	Dr. Öğr. Üyesi	Heyet Üyesi
Talat	KOÇAK	Dr. Öğr. Üyesi	Heyet Üyesi
Mürşide	ÜLKER KÜÇÜK	Doktorant	Heyet Üyesi
Sevingül	BİLGİN KOPÇUK	Doktorant	Heyet Üyesi